Kolposkopia
To nieinwazyjne badanie, które umożliwia dokładne obejrzenie narządów rodnych kobiety (szyjki macicy, jej dolnego kanału, pochwy i sromu) oraz wykrycie nieprawidłowości, takich jak infekcje czy przedkliniczne postaci raka szyjki macicy. Badanie kolposkopowe jest przeprowadzane za pomocą specjalnego urządzenie optycznego – kolposkopu i jest całkowicie bezbolesne. W czasie badania ginekolog jest w stanie ocenić różnego rodzaju nieprawidłowości nabłonka pokrywającego szyjkę macicy, pochwę oraz srom – przede wszystkim może stwierdzić dysplazję, która jest stanem przedrakowym oraz obecność ewentualnych zmian nowotworowych. Ponadto jest on w stanie zdiagnozować u pacjentki infekcje intymne: może odróżnić infekcję bakteryjną od infekcji grzybiczej oraz od ewentualnego zakażenia pierwotniakiem, jakim jest rzęsistek pochwowy. Kolposkopia pozwala także na zdiagnozowanie u kobiety zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego, czyli wirusem HPV. Badanie jest niebolesne, nie musi być zatem wykonywana w znieczuleniu. Badanie nie trwa długo, zwykle czas, jaki potrzebny jest lekarzowi do zbadania pacjentki wynosi od kilku do kilkunastu minut.
Jakie są wskazania do badania kolposkopowego?
- Przede wszystkim podstawom wskazaniem do badania jest uzyskany przez pacjentkę nieprawidłowy wynik badania cytologicznego – kolposkopia jest w tym przypadku badaniem weryfikującym.
- Ponadto wskazaniem do badania są także: przewlekające się stany zapalne, upławy, które nie ustępują pomimo leczenia, jak również potwierdzona wcześniejszym testem obecność zakażenia wirusem HPV.
- Kolejnym wskazaniem są widoczne gołym okiem zmiany znajdujące się na sromie czy w pochwie (kłykciny, różnego rodzaju nadżerki, polipy, niegojące się otarcia).
- Badanie kolposkopowe jest też wykonywane u kobiet, które skarżą się z powodu plamień i nieprawidłowych krwawień z dróg rodnych .
Jak przygotować się do badania?
Badanie kolposkopowe należy wykonywać zaraz po zakończeniu krwawienia miesięcznego, najlepiej ok. 10-14 dnia cyklu. W dniu badania należy dokładnie podmyć okolice krocza oraz zewnętrznych narządów płciowych.
Aby wynik kolposkopii był miarodajny, przez dwa dni przed badaniem:
- należy zachować wstrzemięźliwość seksualną,
- nie powinno się wykonywać irygacji pochwy,
- należy zaprzestać stosowania globulek dopochwowych.
Przed samym badaniem należy także poinformować lekarza o ewentualnym uczuleniu na jod. Kobiety, które mają problem z zaburzeniami krzepnięcia, również powinny o tym poinformować lekarza wykonującego badanie. Przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych natomiast nie stanowi przeciwwskazania do wykonania badania.
Jak przebiega kolposkopia?
Badanie kolposkopowe odbywa się w gabinecie ginekologicznym. Kobieta zajmuje miejsce na fotelu ginekologicznym, a lekarz zakłada jej do pochwy wziernik, poprzez który będzie mógł obejrzeć szyjkę macicy. Następnie ginekolog zbliża kolposkop i dzięki jego właściwościom powiększającym będzie mógł bardzo dokładnie obejrzeć narządy płciowe kobiety.
W początkowej fazie badania kolposkopowego ginekolog dokładnie ocenia wydzielinę z dróg rodnych – już na podstawie samego jej wyglądu jest w stanie wstępnie stwierdzić czy jest to wydzielina prawidłowa, czy też może ma ona związek z zakażeniem grzybiczym, bakteryjnym bądź pierwotniakowym. W razie konieczności lekarz może pobrać taką wydzielinę na posiew, celem dokładnej oceny, jaki patogen doprowadził do jej powstania.
W dalszej kolejności lekarz ogląda nabłonek szyjki macicy, pochwy oraz sromu – najpierw za pomocą roztworu soli fizjologicznej usuwa wydzielinę, następnie zaś ogląda nabłonek, a potem dodatkowo przemywa go jeszcze roztworem 3 proc. kwasu octowego. Może też przeprowadzić próbę z przemywaniem części pochwowej płynem Lugola (jest to tzw. próba jodowa).
Następnie ocenia naczynia krwionośne – ich stan i wygląd, bowiem w dużej mierze dostarczają lekarzowi informacji o tym, czy u kobiety nie rozwija się nowotwór szyjki macicy Jeśli lekarz ma jakieś wątpliwości i na podstawie samego tylko obrazu uzyskanego w badaniu kolposkopowym nie jest w stanie postawić dokładnej diagnozy, wtedy też decyduje się na wykonanie kolposkopii z biopsją. Wówczas w czasie badania ginekolog pobiera wycinek do badania histopatologicznego, którego wynik da już stuprocentowo pewną diagnozę.
Po badaniu kolposkopowym będziesz w stanie wrócić do normalnych czynności (pojechać do domu, pracy, prowadzić samochód). Jeżeli miałaś biopsję przez jakiś czas może pojawiać się lekkie plamienie z krwią. To całkowicie normalne i powinno ustąpić po kilku dniach. Aby szyjka macicy zagoiła się, najlepiej przez parę dni nie współżyć . Podczas wizyty dostaniesz informacje na temat postępowania po zabiegu.
Kolposkopia – kiedy wyniki?
Jeśli w czasie badania lekarz nie pobiera wycinków, wówczas wynik kobieta uzyskuje bezpośrednio po zakończeniu badania. W prawidłowym wyniku kolposkopii ginekolog opisuje obecność nabłonka wielowarstwowego płaskiego i walcowatego, które w normalnych warunkach pokrywają szyjkę macicy oraz strefę przekształceń pomiędzy tymi nabłonkami. Nieprawidłowy wynik badania natomiast obejmuje przede wszystkim zmniejszoną przejrzystość nabłonka w próbie z kwasem octowym. Poza tym jako wynik nieprawidłowy traktuje się także zmieniony rysunek naczyniowy (przede wszystkim są to naczynia atypowe) oraz zmiany w architekturze nabłonka, które przypominają mozaikę, może to też być punkcikowanie, biały nabłonek oraz rogowacenie. Inne obrazy nieprawidłowe w kolposkopii to: kłykciny, brodawczak, nadżerki, zmiany zapalne oraz zmiany zanikowe. Natomiast pola nabłonka, które nie ulegają zabarwieniu w próbie jodowej noszą nazwę obszarów seronegatywnych. W przypadku, kiedy lekarz pobiera wycinek do badania histopatologicznego, na wynik badania kobieta zwykle musi poczekać około dwóch do trzech tygodni.
Kolposkopia w ciąży.
Jeśli lekarz prowadzący zdecyduje, że z jakiegoś powodu kobieta ciężarna powinna poddać się badaniu kolposkopowemu, to przyszła mama może to zrobić bez jakichkolwiek obaw. Badanie to bowiem jest zarówno bezpieczne dla niej, jak i dla jej nienarodzonego jeszcze dziecka.
