CRP

Co to jest CRP

CRP (białko C-reaktywne) jest białkiem ostrej fazy syntetyzowanym przez wątrobę w obecności stanu zapalnego. Narastanie CRP w początkowej fazie zapalenia ma bardzo dynamiczny przebieg i często wyprzedza inne objawy kliniczne np. gorączkę. Zmiany wykrywane są już po 6-8 godzinach, a maksymalne stężenie osiąga po 24-48 godzinach.

Pomiar jego stężenia jest stosowany jako niezawodny marker stanu zapalnego w ciele. Monitorowanie jego poziomu pozwala też na oszacowanie prawdopodobieństwa wystąpienia komplikacji.

Alternatywnym markerem jest OB (szybkość opadania erytrocytów). Jednak CRP jest bardziej czułym i dokładnym wskaźnikiem niż OB w ostrej fazie zapalnej. Jeśli poziomy CRP są podwyższone, poziomy OB nadal mogą pozostawać w normie. Pomiar OB jest za to bardziej czuły w przypadku przewlekłych chorób zapalnych (choroby reumatyczne, autoimmunologiczne, stany zapalne tkanki łącznej).

Badanie CRP kiedy wykonać

Dodatkowo to badanie może pomóc w sytuacjach takich jak:

• ocena nasilenia chorób zapalnych;

• wczesne wykrycie powikłań pooperacyjnych;

• wykrycie odrzucenia przeszczepu;

• wykrycie infekcji wewnątrzmacicznych związanych z przedwczesnym pęknięciem worka owodniowego;

• ocena stopnia ciężkości lub ryzyka nawrotu zawału mięśnia sercowego;

• monitorowanie leczenia antybiotykami infekcji bakteryjnych;

• obserwacja pacjentów z zapalnymi chorobami reumatycznymi.

Białko C-reaktywne jest cennym markerem użytecznym w diagnozowaniu i monitorowaniu efektów leczenia ostrych chorób zapalnych, szczególnie na oddziałach intensywnej terapii i u małych dzieci.

 

CRP kto powinien wykonać

Badanie można zlecić, jeśli podejrzewa się zakażenie bakteryjne na podstawie wywiadu medycznego pacjenta i obiektywnych objawów.

Badanie można również wykonać u kobiet ciężarnych z objawami noworodka, który wykazuje oznaki infekcji lub gdy u pacjenta występują objawy posocznicy – gorączka, dreszcze, wzrost tętna.

Badanie pomaga wykryć infekcję po operacji. Jeśli poziomy pozostaną podwyższone po trzecim dniu operacji, można podejrzewać infekcję miejsca operowanego.

Przygotowanie do badania

Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania w warunkach ostrych.

W warunkach planowych należy wykonywać je rano na czczo.

Materiał do badania

• krew żylna

CRP norma

Wartości referencyjne są zależne od wieku.

Podczas interpretacji wyniku należy wziąć pod uwagę wyższe wartości u osób palących papierosy.

• < 5 mg/l

CRP wysokie

CRP wysokie zauważalne jest w następujących przypadkach:

• w stanach zapalnych – infekcje bakteryjne, wirusowe, grzybicze;

• w infekcjach ogólnoustrojowych – posocznicy, szczególnie noworodków;

• w stanach zapalnych układu pokarmowego (np. ostrym zapaleniu trzustki, wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego);

• po zawale serca i po urazach, rozległych operacjach;

• w zakrzepicy żył głębokich;

• gdy występują ogólnoustrojowe choroby zapalne (np. sarkoidoza, reumatoidalne bądź łuszczycowe zapalenie stawów, dna moczanowa);

• w obecności nowotworów złośliwych (np. szpiczak, chłoniak nieziarniczy, nowotwory przydatków) stężenie CRP koreluje ze stopnie rozwoju nowotworu oraz rokowaniem;

• w przypadku reakcji alergicznych;

• w ostatnim trymestrze ciąży.

Poziom ponad 1000-krotnie przekraczający wartości prawidłowe występuje przy zawale mięśnia sercowego, urazach, po interwencji chirurgicznej oraz w przypadku nowotworów złośliwych.