Posiew materiału w kierunku GBS

Posiew materiału w kierunku GBS badanie

Streptococcus agalactiae (paciorkowiec z grupy B, GBS) w fizjologicznych warunkach jest nieszkodliwą bakterią, która stanowi część normalnej flory żeńskich narządów płciowych, górnych dróg oddechowych i dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Szacuje się, że kolonizacja (zasiedlenie przez patogen) pochwy następuje z odbytnicy, dochodzi do niej nawet u 30% kobiet niezależnie od tego, czy są w ciąży czy nie. Stan bezobjawowego nosicielstwa, po wykryciu bakterii z wymazie pochwy, nie wymaga leczenia.

W trakcie ciąży bakteria ta może negatywnie wpływać na jej przebieg lub zagrażać zdrowiu dziecka bezpośrednio po porodzie. W narządach płciowych ciężarnej zachodzi wiele zmian, które zwiększają ryzyko niekontrolowanego rozrostu drobnoustroju i wywoływania u niej zakażeń układu moczowo-płciowego – w przypadkach łagodnych są to zakażenia pochwy, w poważnych przypadkach może dojść do zapalenia błon płodowych, łożyska, macicy, co może zakończyć się przedwczesnym porodem. W takich przypadkach istnieje konieczność zidentyfikowania źródła zakażenia i wdrożenia antybiotykoterapii, by zapobiec komplikacjom.

Ponadto, jeśli drogi rodne kobiety są skolonizowane S. agalactiae, może dojść do przeniesienia patogenu na noworodka podczas samego porodu. Sytuacji tej sprzyjają: przedwczesne pęknięcie błon płodowych przed porodem, gorączka u matki podczas porodu i poród przedwczesny (przed 37 tygodniem). Z racji tego, że u dziecka układ odpornościowy nie jest jeszcze w pełni ukształtowany i nie funkcjonuje jak powinien, u noworodków przebieg zakażenia jest dużo cięższy.

Paciorkowce z grupy B wywołują u dzieci dwa rodzaje infekcji:

• wczesne (objawy pojawiają się do 7 dni po urodzeniu, mogą dotyczyć zapalenia opon mózgowych lub płuc)
• późne (objawy pojawiają się od 7 dni do 3 miesięcy po urodzeniu, są wynikiem głównie infekcji ośrodkowego układu nerwowego lub kości i stawów)

Dodatkowo, coraz częściej obserwuje się poważne zakażenia GBS u osób starszych i z osłabioną odpornością. Mogą być one ograniczone do układu moczowo-płciowego, ale w przypadku dostania się bakterii do krwi, mogą dotyczyć każdego narządu (skóry, tkanek miękkich, wsierdzia, szpiku, opon mózgowych) i stwarzać zagrożenie życia.

Kiedy wykonać posiew materiału w kierunku GBS?

Badanie to jest rutynowo wykonywane u kobiet w 35-37 tygodniu ciąży w celu wykrycia paciorkowców pochwowych i odbytniczych grupy B.

W przypadku podejrzenia infekcji układu moczowo-płciowego u ciężarnej spowodowanej bakterią, posiać można też mocz. Szczególnie wzmożona czujność wymagana jest w przypadku, gdy istnieje historia zakażenia dziecka w poprzednich ciążach.

W sytuacjach, gdy u dziecka wystąpią objawy sepsy i podejrzewa się infekcję, konieczne jest wykonanie posiewu jego krwi w kierunku S. agalactiae. To badanie stosuje się również przy podejrzeniu rozsianych zakażeń u osób dorosłych.

Kto powinien wykonać posiew materiału w kierunku GBS?

Kobiety w ciąży z objawami infekcji dróg moczowo-płciowych:

• dyskomfort podczas oddawania moczu
• częste oddawanie moczu
• uczucie parcia na mocz
• nietypowa wydzielina z pochwy
• świąd, pieczenie pochwy
• bóle podbrzusza

W szczególności, gdy w poprzednich ciążach, noworodek po porodzie miał objawy:

• sepsy (gorączka, spadek ciśnienia krwi, spadek apetytu, wzrost tętna, wymioty)
• zapalenia płuc (trudności z oddychaniem)
• zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (sztywność szyi, apatia, drażliwość, drgawki)

Posiew materiału w kierunku GBS norma

• ujemny (-)

Oznacza, że w posiewie nie zaobserwowano wzrostu bakterii i nie bytuje ona w drogach rodnych kobiety (co nie oznacza, że kolonizacja nie rozwinie się w przyszłości).

W przypadku, gdy badanie było wykonywane z powodu objawów zakażenia układu płciowego, wynik ujemny potwierdza, że to nie GBS jest jego przyczyną.

• posiew dodatni (+)

Oznacza, że w posiewie zaobserwowano wzrost bakterii, a kobieta jest nosicielką drobnoustroju w drogach rodnych (w przypadku braku objawów infekcji) lub cierpi z powodu zakażenia GBS (w przypadku obecnych objawów).

Jeśli jest w ciąży, można zastosować odpowiednie zabiegi, które zmniejszą ryzyko przeniesienia S. agalactiae i zapobiegną powikłaniom. Zalecane jest śródporodowe, dożylne podanie antybiotyków w trakcie porodu, a następnie 24-godzinna obserwacja, zarówno matki, jak i dziecka.